Miroslav Antonoviç: "Azərbaycan Avrasiyanın logistika habıdır" - MÜSAHİBƏ

Müstəqil Dövlətlər Birliyi (MDB) Dəmir Yolu Nəqliyyatı Şurasının 83-cü iclası region ölkələrinin nəqliyyat gündəmində mühüm mövzuların – xüsusən də Orta Dəhliz və Şimal–Cənub xəttləri üzrə artan yük axınlarının dərin müzakirəsi ilə yadda qaldı. İclas çərçivəsində iştirakçı dövlətlərin dəmir yolu administrasiyaları, beynəlxalq nəqliyyat təşkilatları və logistika qurumları qlobal ticarət marşrutlarının optimallaşdırılması, tranzit prosedurlarının sadələşdirilməsi və multimodal daşımaların genişləndirilməsi istiqamətində yeni çağırışları və imkanları gündəmə çıxardı.

Regional nəqliyyat arteriyalarının kəsişməsində yerləşən Azərbaycan üçün bu müzakirələr xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Çünki həm Orta Dəhliz, həm də Şimal–Cənub xətti üzrə artan ticarət həcmləri ölkənin Avrasiyada logistika habı kimi rolunu daha da gücləndirir.

Tədbir çərçivəsində "Report"a eksklüziv müsahibə verən Dəmir Yolları Əməkdaşlıq Təşkilatının (OSJD) sədri Miroslav Antonoviç Orta Dəhlizin perspektivləri, Azərbaycanın tranzit imkanlarının artması, eləcə də beynəlxalq dəhlizlərin qarşısında duran əsas çətinliklərlə bağlı suallarımızı cavablandırıb:

– Çin–Mərkəzi Asiya–Xəzər və Azərbaycan xətti üzrə yükdaşımaların hansı perspektivləri var?

– Orta Dəhliz üzrə yükdaşımalar yaxın illərdə daha da artacaq. Çinlə Mərkəzi Asiyanı, Xəzər dənizini və faktiki olaraq regionda mühüm hab olan Azərbaycanı birləşdirən bu marşrut qlobal ticarət üçün böyük imkanlar yaradır. Yalnız Çin–Qərbi Avropa xətti deyil, həm də Türkiyə və Qara dəniz istiqaməti üzrə yükdaşımalar genişlənəcək. Eyni zamanda Şimal–Cənub dəhlizinin inkişafı da bu prosesə əlavə dinamizm gətirir.

– Rusiya və İranın tərəfdaşlığı bu prosesdə hansı rolu oynayır?

– İran da, Azərbaycan da bizim təşkilatın üzvləridir və bu əməkdaşlıq çox vacibdir. Bizim Şura ilə memorandumumuz var və birgə dəhlizlərin inkişafında fəal iştirak edirik. Hazırda Çini Qərbi Avropa ilə birləşdirən 13 müxtəlif dəhliz mövcuddur: Rusiya vasitəsilə, Mərkəzi Asiya ilə, həmçinin İran–Türkiyə–Qərbi Avropa xətti üzrə cənub dəhlizi.

– Azərbaycanla dəmir yolu sahəsində əməkdaşlığı necə qiymətləndirirsiniz?

– Azərbaycan bizim üçün, 30 Avrasiya ölkəsindən ibarət təşkilat üçün son dərəcə vacib ölkədir. Çünki onun ərazisindən strateji tranzit marşrutları keçir.

Beynəlxalq Şimal-Cənub Nəqliyyat Dəhlizi, Trans–Xəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu (TXBNM), "Şərq-Qərb" dəhlizi və multimodal cənub xətti – bunların hər biri beynəlxalq ticarətin inkişafı üçün açar dəhlizlərdir. Bu marşrutlar yalnız Çin və Avropa arasında deyil, həm də Rusiya, İran, Hindistan və digər Asiya dövlətləri ilə ticarətin genişlənməsində həlledici rol oynayır.

– Bu marşrutların inkişafını ləngidən əsas maneələr hansılardır?

– Tariflər artıq azalır, lakin logistika əməliyyatlarının sayı çox olduğu üçün proses ləngiyir. Gəmilərə yükləmə, sonra yüklərin yenidən dəmir yoluna keçirilməsi, Qara dəniz istiqamətində fasiləsiz hərəkətin təmin edilməsi - bütün bunlar vaxt aparan mərhələlərdir. Bu səbəbdən biz tarif və gömrük sənədlərinin harmonizasiyası, vahid pəncərə sistemi, vahid daşıma sənədi kimi alətlərin tətbiqini zəruri hesab edirik.

– Gələcəkdə dəhlizlərin perspektivini necə görürsünüz?

– Əgər sənədləşmə və tarif siyasətində harmonizasiya təmin olunarsa, regionda ticarət axınları daha yüksək sürətlə inkişaf edəcək. Bu prosesdə Azərbaycanın rolu dəyişməz olaraq həlledicidir.